Οι καλύτεροι δίσκοι του 2010 - Θέσεις 4 έως 1

#4:

• Εισιτήρια διπλά

Μουσική: Θέμης Καραμουρατίδης
Στίχοι: Γεράσιμος Ευαγγελάτος
Ερμηνεία: Νατάσσα Μποφίλιου
Ενορχήστρωση: Θέμης Καραμουρατίδης
Κυκλοφορία: 3/2010 (Lyra)

Ο δίσκος δεν έχει τη δυναμική του Μέχρι το τέλος (2008) διότι δεν διεισδύει τόσο στην ψυχολογία της σημερινής κοινωνίας και κυρίως της νέας γενιάς. Έχει όμως άλλα προτερήματα. Ωραίες μελωδίες, εξαιρετικοί στίχοι, εκπληκτικές ερμηνείες. Ενιαία θεματολογία: τα ταξίδια στο χώρο και το χρόνο, τη μνήμη και τον έρωτα. Έχει και αδιάφορα τραγούδια αλλά γενικά είναι ένα πολύ αξιόλογο album. Τα έχουμε πει κι εδώ.

#3:

• Πέρασμα

Μουσική: Σωκράτης Μάλαμας
Στίχοι: Άλκης Αλκαίος
Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας, Μελίνα Κανά
Κυκλοφορία: 12/2010 (Lyra)

Μάλωσα και μ'αυτόν τον δίσκο. Τελικά όμως δεν μπορώ να μην το βάλω στους κορυφαίους της χρονιάς. Είναι γνωστό ότι είμαι fan του Σωκράτη. Το ξαναλέω λοιπόν για να μην παρεξηγιέμαι. Παίζει ρόλο αυτό στην κρίση μου; Πιθανότατα. Ίσως γι'αυτό με τούμπαρε τελικά (και) με το Πέρασμα. Το οποίο πάντως δεν είναι ο καλύτερός του δίσκος. Στο οποίο, σε κάποια τραγούδια, ακούς επανάληψη και αναμάσημα απολύτως γνωστών Μαλαμικών μελωδιών (πχ Καράβι στον τοίχο). Δεν είναι επίσης οι καλύτεροι στίχοι του Άλκη Αλκαίου. Ούτε καν οι καλύτεροι στίχοι που έχει δώσει ο Αλκαίος στον Μάλαμα (πώς να ξεπεράσεις άλλωστε το Ένα ή Το Μετάξι ή Το Νησί των Πειρατών;). Επίσης, ναι μεν η Μελίνα Κανά σε συγκινεί που την ακούς ξανά σε τραγούδια Σωκράτη (απίστευτη η χημεία των δυο τους ό,τι και να κάνουν), αλλά η φθορά στη φωνή της είναι εμφανής.

ΌΜΩΣ: Είναι πολύ καλύτερος δίσκος από τον προηγούμενο του Μάλαμα (Δρόμοι). Έχει τους καλύτερους στίχους που έδωσε τα τελευταία χρόνια ο Αλκαίος. Μοιάζει με τη λαϊκότροπη συνέχεια του Ένα, αφού είναι "γυμνός" ενορχηστρωτικά (παίζει κιθάρες ο ίδιος ο Σωκράτης και από κει και πέρα κανένα άλλο όργανο ή μουσικός δεν παίρνει μέρος!). Τα περισσότερα τραγούδια κινούνται σε ένα ύφος "νεο-ρεμπέτικο". Είναι δισκάκι μερακλήδικο, ειλικρινές και ατμοσφαιρικό. Τα δε στιχάκια είναι όαση σε σχέση με αυτά που ακούω να κυκλοφορούν. Για να μην πω για τις απίστευτες κιθάρες που παίζει ο Μάλαμας, που πολλοί κιθαριστές - και σίγουρα όλοι οι τραγουδοποιοί - θα ζήλευαν... Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, με γνώση και των αρνητικών που παρέθεσα παραπάνω, αλλά κι επειδή στην τελική θεωρώ ότι οι μέτριες στιγμές του Μάλαμα είναι ανώτερες από τις κορυφαίες στιγμές άλλων τραγουδοποιών, ο δίσκος αυτός μπήκε στη λίστα μου.
Ανθρωπινότερο κείμενο για το Πέρασμα θα βρεις εδώ.

"Είν' ο κόσμος πέρασμα / και η αγάπη κέρασμα / αντάλλαγμα δεν έχει..."

"...ζωγράφισε στον τοίχο του κελιού σου / ένα καράβι και άνοιξε πανιά..."

"Ποιός κριτής τους παραβάτες / στήνει στο εδώλειο / ποιός το δίκιο την αλήθεια / έχει μονοπώλιο..."

"...δεν μου'πες στα ταξίδια σου τι είδες / αν όπως πήγες γύρισες, ΔΕΝ ΠΗΓΕΣ..."

Τα πετάς έτσι εύκολα τέτοια στιχάκια; Δεν τα πετάς!

#2:

• Όμορφοι και ηττημένοι

Μουσική: Αλέξανδρος Εμμανουλίδης
Στίχοι: Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης
(Το tr.8 Ανταλλάγματα είναι σε μουσική-στίχους Μ.Παπαγεωργίου, ενώ το tr.6 Θεατρίνοι είναι σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη)
Ερμηνεία: Μαρία Παπαγεωργίου, Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης
Κυκλοφορία: 4/2010

Ορθώς περίμενα με ανυπομονησία την δεύτερη δισκογραφική δουλιά του Αλέξανδρου Εμμανουηλίδη. Ορθώς είχα ενθουσιαστεί από την πρώτη στιγμή με την νέα ερμηνεύτρια Μαρία Παπαγεωργίου. Ορθώς πίστευα και πιστεύω ότι το λεγόμενο "έντεχνο", που όλοι το αποκηρύττουν με πάθος, έχει εξαιρετικής ποιότητας "νέο αίμα". Ορθώς πίστευα και πιστεύω ότι μπορεί να γραφτεί σύγχρονο κοινωνικό-πολιτικό τραγούδι, που να περιγράφει την κατάσταση, να σαρκάζει, να παίρνει δειλά-δειλά θέση για τα πράγματα (700 ευρώ το μήνα, Να καεί ο καναπές μου, Τερατογένεση). Και η ποίηση; Έχει κι αυτή θέση σήμερα, όταν ένας νέος τραγουδοποιός μπορεί και προσεγγίζει τόσο καλά το Γιώργο Σεφέρη (Θεατρίνοι). Και τι να πεις όταν γράφονται τέτοια δυτικότροπα ζεϊμπέκικα (!) ερμηνευμένα με τέτοιο σπαραχτικό τρόπο από μια φωνή που φαινομενικά δεν της πάει καθόλου το λαϊκό, αλλά με αυτήν της την ακροβασία ανάμεσα στον πόνο και την αδιαφορία, σαν να είναι ολόκληρη μέσα στο τραγούδι και ταυτόχρονα να παίρνει απόσταση από αυτό; Καταλήγεις ότι τελικά ίσως είμαστε ηττημένοι, σαν γενιά (εμείς οι νεότεροι), σαν κοινωνία γενικώς αν θες, αλλά πάντα υπάρχει ομορφιά (Όμορφοι και ηττημένοι). Τις άκουσα και τις επιρροές. Και τον Μαυρουδή και τον Καραμουρατίδη και τον Χατζιδάκι και τον Θ.Παπακωνσταντίνου. Παίρνει βελτίωση μεγάλη ακόμα και η σύνθεση και ο στίχος, αλλά εγώ είμαι σίγουρος ότι θα την δούμε από τον Εμμανουηλίδη που μπόρεσε να δώσει έναν τόσο καλό δίσκο, σαν να τον γέννησε η εποχή του όταν τον χρειαζόταν. Δεν μιλάμε για τομές, πειραματισμούς και παρθενογέννεση. Απλά για ένα πολύ όμορφο δισκάκι με τα καλά του και τα λιγότερο καλά του.

#1:

• Ο αόρατος άνθρωπος

Μουσική-Στίχοι: Φοίβος Δεληβοριάς
Ερμηνεία: Φοίβος Δεληβοριάς
Συμμετοχές: Αρλέτα, Ρένα Μόρφη
Κυκλοφορία: 12/2010 (Inner Ear)

Ο Φοίβος Δεληβοριάς κάνει συνειδητή στροφή. Πρώτα και κύρια έκανε το βήμα και πήγε στη "μικρή", ανεξάρτητη Inner Ear που του έδωσε το χρόνο και τις προϋποθέσεις που ήθελε για να φτιάξει το δίσκο του όπως ακριβώς οραματιζόταν. Ο Αόρατος άνθρωπος είναι από τα album που τα αγοράζεις και νιώθεις ότι άξιζε κάθε ευρώ που έδωσες, όχι μόνο για τα τραγούδια, αλλά για ό,τι κρατάς στα χέρια σου και τα αυτιά σου, απ'το εξώφυλλο μέχρι την όλη παραγωγή. Και πάμε στα τραγούδια. Ξεχάστε τον εξωστρεφή Φοίβο, με το εμφανές χιούμορ, την παιδικότητα, την ένταση. Ξεχάστε στίχους για γνωστά σημεία της πόλης, για ιστορίες βιωματικές με δόση τρέλας. Μετά το Έξω (2007) ο Φοίβος κάνει στροφή προς τα... μέσα. Ο πιο εσωτερικός Δεληβοριάς που ακούσαμε μέχρι σήμερα, μεταμορφώνεται σε αόρατο άνθρωπο και τριγυρνώντας μέσα ή πάνω απ'την πόλη κλέβει συνομιλίες στο δρόμο, πληκτρολογήσεις που κάναμε στον υπολογιστή μας, στιγμές σκοτεινές στα δωμάτιά μας, σκέψεις που λέμε φωναχτά. Όλα αυτά σε ένα ηχητικό περιβάλλον εξαιρετικά σπάνιο για την ελληνική δισκογραφία, με τον Γιώργο Κατσάνο να χρησιμοποιεί τα πιο περίεργα όργανα (θέρεμιν, στυλόφωνο κ.ά.). Ο Δεληβοριάς πειραματίζεται και ανοίγει νέους δρόμους, γι'αυτό και θεωρώ τον Αόρατο άνθρωπο το πιο σπουδαίο album της χρονιάς, παρότι δεν είναι καθόλου "εύκολο" στην πρώτη του ακρόαση. Στην ουσία ο Φοίβος τολμά και επαναπροσδιορίζεται καλλιτεχνικά, ψάχνοντας έναν πρωτοπόρο ήχο και σπάζοντας το καλούπι που ο ίδιος είχε φτιάξει τόσα χρόνια στο στίχο, δυνατό του σημείο άλλωστε σε κάθε προηγούμενη δουλιά του.
Σταματάω γιατί αν μπεις εδώ και έχεις όρεξη θα διαβάσεις πάρα πολλές συνεντεύξεις και άρθρα του ίδιου του δημιουργού που αναλύουν το δίσκο όσο καλύτερα γίνεται! Ό,τι και να πω εγώ είναι περιττό...
Δες επίσης εδώ ένα ωραίο κειμενάκι για το δίσκο.

----------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
- Οι δίσκοι Πέρασμα και Ο αόρατος άνθρωπος βγήκαν τον Δεκέμβρη και κανονικά θα έπρεπε να μπουν στην λίστα της επόμενης χρονιάς, αφού δεν υπήρχε χρόνος για να αφομοιωθούν απ'τους περισσότερους. Έτυχε όμως να τους έχω ακούσει και τους δύο πάρα πολλές φορές πριν "βγει" το έτος γι'αυτό και αποφάσισα να τους βάλω στη λίστα του 2010.
- Όταν λέω "καλύτεροι δίσκοι του 2010" εννοώ φυσικά "οι πιο αγαπημένοι μου". Δεν την ψώνισα ώστε να νομίζω ότι μπορώ να κρίνω εγώ ποιοί είναι οι καλύτεροι και ποιοί οι χειρότεροι. Μιλάμε για μία εντελώς υποκειμενική ανασκόπηση και τίποτα παραπάνω.