Οι καλύτεροι δίσκοι των 00s (Θέσεις 21-25)

Οι 30 καλύτεροι δίσκοι της δεκαετίας του 2000

(ή αλλιώς των 00s ή των Zeros ή του '00)

Θέσεις 21 έως 25:

25. Το λιβάδι που δακρύζει (OST) - Ελένη Καραϊνδρου (ECM, 2004)

Μία από τις μεγάλες μου αδυναμίες, η σπουδαία συνθέτρια Ελένη Καραϊνδρου, δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτή τη λίστα. Ο δίσκος Το λιβάδι που δακρύζει είναι μία ακόμη εργασία της για ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Εξαιρετικές συνθέσεις που ξεδιπλώνουν όλο το φάσμα των συναισθημάτων και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της ταινίας, αλλά στέκονται και χωρίς αυτήν. Μινιμαλισμός, σύγχρονη προσέγγιση σε κλασικές φόρμες και επιρροές από Jan Garbarek, σε έναν καθόλα συγκινητικό και σαγηνευτικό δίσκο.

24. Γρήγορα η ώρα πέρασε - Νίκος Ξυδάκης / Ελευθερία Αρβανιτάκη (Universal, 10/2006)

Στο νόημα σε βάζει εξ αρχής το ορχηστρικό που ανοίγει το δίσκο, αφού σε πείθει ότι ο Νίκος Ξυδάκης συναντήθηκε ξανά με την έμπνευση. Ακολουθούν 14 κομμάτια με τις ερμηνείες της Ελευθερίας Αρβανιτάκη (και τη συμβολή και του ίδιου του συνθέτη σε κάποια από αυτά) σε μελοποιημένα από τον Ξυδάκη ποιήματα της Σαπφούς, του Διονύση Καψάλη, ένα του Κ.Χ. Μύρη και ένα του Κώστα Καρυωτάκη. Διάχυτος ερωτισμός, συναίσθημα, μουσική μυσταγωγία και εξαιρετικές ερμηνείες πάνω σε πραγματικά σπουδαίους στίχους. Δύσκολο εγχείρημα, πετυχημένο αποτέλεσμα. Ξεχωρίζουν τα αριστουργηματικά Οσ' άστρα γύρω βρίσκονται, Ιλισός και Το τελευταίο ταξίδι. Ο δίσκος Γρήγορα η ώρα πέρασε είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ό, τι καλύτερο παρουσίασε ο Νίκος Ξυδάκης μέσα στα 00s. Το ίδιο θα πω και για την Αρβανιτάκη, παρότι τα μέτρια - κατά τη γνώμη μου - πασίγνωστα "σουξέ" που έκανε μέσα στη δεκαετία αυτή βρίσκονται σε άλλους, πιο εμπορικούς δίσκους της, οι οποίοι όμως υπολείπονται σε ποιότητα του Γρήγορα η ώρα πέρασε.

23. Τα μυστικά του κήπου - Νίκος Κυπουργός (Σείριος - Universal, 3/2001)

Έπεσα πάνω σε αυτόν τον δίσκο τυχαία, ψάχνοντας για τις "συμμετοχές" (παράλληλη δισκογραφία) αγαπημένων μου καλλιτεχνών όπως ο Θηβαίος, ο Β. Παπακωνσταντίνου κ.ά. Και δεν είναι τυχαίο ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία αναζήτησης έπεσα πάνω στα Μυστικά του Κήπου, καθώς οι συμμετέχοντες σε αυτόν τον δίσκο είτε ως στιχουργοί για τις συνθέσεις του Κυπουργού, είτε ως ερμηνευτές είναι πολλοί και σημαντικότατοι. Ενδεικτικά αναφέρω: Γκανάς, Δημητρούκα, Δαγδέλης, Ξ. Καλογεροπούλου, Καρασούλος, Νικολακοπούλου, Θ. Παπακωνσταντίνου, Μαυρίκιος σε επίπεδο στιχουργών. Φαραντούρη, Σαββόπουλος, Αλεξίου, Γιαννάτου, Β. Παπακωνσταντίνου, Κατσιμιχαίοι, Πασπαλά, Κανά, Σακκάς, Θηβαίος, Αλκ. Ιωαννίδης κ.ά. σε επίπεδο ερμηνευτών. Τον δίσκο ίσως τον δείτε υπό την ταμπέλα της κατηγορίας "παιδικά". Στην ουσία μιλάμε για ένα χατζιδακικής ποιότητας και αισθητικής έργο, αρκετά κοντά στην ιστορική Λιλιπούπολη όπου άλλωστε ο Κυπουργός συμμετείχε. Ένας δίσκος που παίρνει πολύ σοβαρά την υπόθεση "παιδικό τραγούδι" και ακούγεται με την ίδια μαγεία τόσο από το παιδί όσο και από τους γονείς του. Ήχοι και χρώματα μέσα από υπέροχες συνθέσεις και στίχους που έγραψε κατά καιρούς ο Κυπουργός για παιδικές θεατρικές παραστάσεις. Τα "Βλέφαρό μου", "Απ' τα κουμπάκια ανάμεσα", "Το τραγούδι της πεντάμορφης", "Ο μικρός πρίγκιπας", "Ήλιε μου", "Πόσα ο ύπνος θα του φέρει" είναι μερικά μόνο από τα θαυμαστά μυστικά του κήπου που περιποιήθηκε ο Νίκος Κυπουργός. Ευτυχώς παρατηρώ ότι τα τελευταία χρόνια φτιάχνονται κι άλλοι τέτοιοι "παιδικοί" δίσκοι, ανάμεσα στη σαβούρα που πάντα επικρατεί στο είδος αυτό...

22. Ο ξιπόλητος πρίγκιπας - Χαϊνηδες (Music Box International, 12/2000)

Διατηρώντας την ορθογραφία των... τρελοκρητικών και εξαίρετων Χαϊνηδων, ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για τον πρώτο έντονα παραδοσιακό δίσκο της λίστας μας, τον "Ξιπόλητο Πρίγκιπα". Η πιο αξιόλογη δουλιά τους μέσα στα Zeros, την οποία εξέδωσαν στην αυγή της δεκαετίας (2000) και κατάφεραν έτσι να μπουν στον... πίνακα των δημιουργών που επηρέασαν θετικά και έντονα τα μουσικά πράγματα της χώρας τα τελευταία 10 χρόνια. Στον δίσκο αυτό οι Χαϊνηδες προχωρούν ένα βήμα παραπέρα, πατώντας μεν γερά στην κρητική λύρα και τον μουσικό πλούτο της ιδιαίτερης πατρίδας τους, κάνοντας δε δειλή αλλά επιτυχημένη κίνηση προς πιο ξεκάθαρα λαϊκά μοτίβα (χασάπικο, ζεϊμπέκικο) μέσα από κάποια τραγούδια (Όλοι μου λεν πως έχω μάτια δακρυσμένα, Δε σ' αδικώ, Ο ξένος), αλλά και προς πλην Κρήτης παραδοσιακές μουσικές σε κάποια άλλα. Εκπλήσσει θετικά η χρησιμοποίηση και "τακτοποίηση" μιας πλειάδας οργάνων, μεταξύ των οποίων βιολόλυρα, μπεντίρ, λαούτο κρητικό, λαούτο πολίτικο, στάμνα, ταμπουράς κ.ά . Ένα άκουσμα που σε ταξιδεύει μέσα στην παράδοση με έναν τρόπο αυθεντικό αλλά και πιο.. "έντεχνο" και την ποιότητα ενός εκ των κορυφαίων σύγχρονων παραδοσιακών συγκροτημάτων. Με απλότητα και διάθεση αφηγηματική για πράγματα του παρελθόντος, αλλά και κρι(η)τική ματιά για το σήμερα, ο Ξιπόλητος Πρίγκιπας διηγείται με όμορφο τρόπο τις ιστορίες του. Και μόνο για την Τίγρη δια στόματος Ψαραντώνη, αυτός ο διπλός δίσκος των 20 τραγουδιών αξίζει τα λεφτά του!

21. Πεθαίνοντας στην Αθήνα - Σταμάτης Κραουνάκης (Λυχνία, 12/2006)

Υπό φεγγάρια σκοτεινά κάνει τη διαδρομή του ο δίσκος αυτός, περνώντας από τα σοκάκια, μακριά από τις λουσμένες στο φως λεωφόρους του ραδιοφώνου και του μουσικού τύπου. Ή μπορεί να τυχαίνει εγώ να μην πετυχαίνω αναφορές σε αυτόν. Ξέρω πάντως ότι μιλάμε για μία ωδή στον έρωτα, με την τρυφερότητα, το συναισθηματισμό και τις εντάσεις που του πρέπουν. Αριστοτεχνικό παίξιμο από τους σολίστες της Οχρήστρας Ποικίλης Μουσικής της ΕΡΤ, εξαιρετικός ο Γιάννης Χριστοδουλόπουλος στο πιάνο (μα του έμεινε κάτι από τότε αυτού του παιδιού; άσχετο) και τρεις γυναικείες φωνές σε νεαρή ηλικία (Νατάσσα Μποφίλιου, Ερωφίλη, Ρίτα Αντωνοπούλου) να πλαισιώνονται από τις μοναδικές ερμηνείες του Νίκου Κουρουπάκη και του ίδιου του Σταμάτη Κραουνάκη. Εκείνοι οι στίχοι της Μυρτιώτισσας στο ομώνυμο τραγούδι είναι καθηλωτικοί και ευχαριστώ τη μνήμη μου και τη "listmania" των Zeros που με "ανάγκασαν" να ψάξω για τα κορυφαία της δεκαετίας και να ξαναθυμηθώ αυτόν τον δίσκο και αυτήν την ποίηση... Δεν αντέχω, θα την κοτσάρω ολάκερη τη Μυρτιώτισσα:

Έρωτας να 'ναι ή συφορά,
που κάποιου αγγέλου
τα φτερά που έχει φορέσει
κι έρχεται ακόμη μια φορά
με τέτοια δώρα
τρυφερά να με πλανέσει

Έρωτας να 'ναι η σιωπή
που όταν σε βλέπω
μου το κλει γλυκά το στόμα
κι όταν μείνω μοναχή
στέκω βουβή κι εκστατική
ώρες ακόμα

Μα ό,τι και να 'ναι το ποθώ
και καλώς να 'ρθει το κακό
που είναι από σένα
θα γίνει υπέρτατο αγαθό
στα πόδια σου αν θα σωριαστώ
τ' αγαπημένα